Kipi kasza, kipi groch… Zapewne każdy zna to powiedzenie z dzieciństwa. Powszechnie wiadomo, że kasze są bardzo zdrowe! Były z Nami od zawsze, zanim zaczęliśmy zastępować je przywiezionymi z Ameryki ziemniakami. Dodawało się je do zup, sosów, do dań czy sałatek a także przygotowywało się je na słodko. Teraz nie je się kasz już tak często… A szkoda, bo mają mnóstwo cennych wartości odżywczych. Naprawdę warto wprowadzić kasze do naszego menu. Pytanie tylko które? Na rynku jest tyle rodzai kasz! Praktycznie z każdego zboża produkuje się kasze. A jak wiadomo, zbóż mamy wiele odmian… Jęczmień, owies, gryka itd. Dodatkowo odróżniamy rodzaje kasz za pomocą ich grubości. Zresztą za chwile przybliżę Ci ten temat 🙂
Jak gotować kasze?
Kasze podczas gotowania pęcznieją i zwiększają swoją objętość 2-3 razy. Aby dobrze ugotować kaszę należy użyć dużo więcej wody niż kaszy np. jeśli chcemy ugotować 1 szklankę suchej kaszy to należy wziąć około 3 szklanek wody. Kasze przed gotowaniem należy opłukać na sitku żeby pozbyć się kurzu i innych substancji. Płuczemy praktycznie wszystkie kasze oprócz drobnych kasz jak np. kasza manna. Kasze różnią się między sobą długością gotowania w zależności od stopnia rozdrobnienia i rodzaju zboża.
Podział kasz:
Gruboziarniste
Inaczej nazywa się je krupami. Z całego ziarna usuwa się łuskę. Niektóre rodzaje ziaren się dodatkowo poleruje (np kaszę jęczmienną pęczak). Kasze gruboziarniste są najmniej przetworzone i zawierają najwięcej błonnika. Dłużej się trawią, są bardziej syte i mają bardzo dobry wpływ na pracę jelit. Zawierają większą ilość węglowodanów złożonych.
Drobnoziarniste
Również są źródłem cennych składników. Są bardziej lekkostrawne i szybciej się je przygotowuje. Otrzymuje się poprzez rozdrabniane lub śrutowanie ziarna na mniejsze lub większe części.
Kasze bezglutenowe:
Kasza jaglana
Najpopularniejsza kasza używania do dań szczególnie w kuchni bezglutenowej. Wzmacnia osłabiony i wychłodzony organizm. Jest lekkostrawna i sycąca. Polecana na śniadania. Gotuje się ją na wodzie albo mleku. Można ją przygotować na słodko dodając do niej świeże lub suszone owoce i orzechy. Można też ją przygotować na słono dodając do niej ulubione przyprawy. Stanowi świetny dodatek do dań i potraw np. zamiast ziemniaków.
Kasza gryczana
Powstaje z gryki. Najczęściej można spotkać kaszę gryczana paloną, jednak to ta niepalona ma więcej składników odżywczych i witamin, dodatkowo jest bardziej uniwersalna w zastosowaniu. Kasza gryczana pasuje do dań wytrawnych, zup, farszu do gołąbków czy pierogów, a niepalona nadaje się również do przygotowania na słodko. Można też zrobić z niej chleb bezglutenowy. Z gryki robi się również kaszę krakowską, która uzyskiwana jest z nieprażonej kaszy. Jest to drobna, kruszona kasza, która działa delikatniej na przewód pokarmowy i szybciej się gotuje.
Kasza kukurydziana
Wytwarza się ją z kukurydzy. Zazwyczaj ma postać drobnego grysiku. Jest lekkostrawna i poleca się ją dla dzieci jako kaszkę. Najczęściej używa się jej do zagęszczania sosów czy zup. Można zrobić z niej również chleb bezglutenowy.
Komosa ryżowa
Inaczej jest nazywana quinoa. Występuje w odmianie białej, czerwonej i czarnej. Biała odmiana gotuję się zdecydowanie szybciej i jest bardziej miękka i uniwersalna. Można jej używać do dań np. jako zamiennik ziemniaków czy ryżu. Czerwona i czarna komosa są zdecydowanie bardziej twardsze więc dodaje się je najczęściej do sałatek. Komosa ryżowa ma niski indeks glikemiczny i jest lekkostrawna.
Kasze z pszenicy:
Kasza pszenna
Powstaje z lekko pokruszonych, szlifowanych i pozbawionych łuski ziaren pszenicy. Należy do kasz gruboziarnistych. Zawiera dużo białka i błonnika pokarmowego a także minerały: fosfor, potas, magnez. Używana jest zazwyczaj do zup, puddingów ale można zrobić z niej także kotlety czy dodać do sałatki.
Kasza manna
Również powstaje z pszenicy. Jest to drobnoziarnista kaszka. Zawiera mniej błonnika ale jest bardziej lekkostrawna. Najczęściej stosuje się ją w diecie u dzieci. Sprawdza się jako dodatek do zup, sosów czy ciast. Można ją przygotować również na słodko, ugotowaną np. na mleku z dodatkiem owoców. Przygotowuję się z niej też puddingi.
Kuskus
Otrzymywany jest z pszenicy twardej – semoliny. Zawiera dużo białka. Jest drobną kaszą i szybko się gotuje tworząc sypką kaszkę. Jest lekkostrawny i może być stosowany przez osoby z problemami ze strony układu pokarmowego. Nadaje się do dań głównych, do sałatek lub do farszu. Z powodzeniem może zastąpić ryż czy ziemniaki.
Bulgur
Otrzymywany jest z gotowanych, wysuszonych i rozgniecionych ziaren pszenicy durum. Zawiera sporo błonnika, białka i witamin z grupy B. Najbardziej popularny jest w krajach bliskiego wschodu. Jest składnikiem wielu dań orientalnych. Szybko się go przyrządza. Dodaje się go do zup, sałatek, farszów czy zapiekanek. Z powodzeniem zastępuje ryż czy ziemniaki.
Kasze z samopszy:
Kasza manna
Jest kaszą pełnoziarnistą pozyskiwaną z samopszy, która jest starodawną odmianą pszenicy. Zawiera białko bogate w aminokwasy egzogenne. Kasze można gotować na wodzie lub na mleku i przygotowywać ją na słodko. Nadaje się również jako dodatek do zup, sosów czy kotletów.
Kasze z płaskurki:
Kasza manna
Jest drobną, pełnoziarnistą kaszą pozyskiwaną ze starodawnej odmiany orkiszu. Zawiera dużo błonnika pokarmowego i beta-glukany. Działa rozgrzewająco na organizm i wspomaga krążenie. Kasze możemy ugotować na wodzie lub na mleku i podać ją na słodko np. z syropem czy owocami. Nadaję się też do zagęszczania sosów i zup oraz jako dodatek do dań.
Kasze z orkiszu:
Kasza orkiszowa
Jest pozyskiwana z łuskanego ziarna orkiszu. Jest kaszą gruboziarnistą. Zawiera kwasy tłuszczowe nienasycone i spore ilości krzemu. Jest też źródłem białka i błonnika pokarmowego. Ma łagodny smak i jest bardzo pożywna. Nadaję się na śniadanie, kolację, obiad i można ją przygotować na słodko i na słono.
Kasze z jęczmienia:
Kasza jęczmienna pęczak
Jest to oczyszczone, pozbawione łuski i wypolerowane całe ziarno jęczmienia. Jest najmniej przetworzoną kaszą z jęczmienia dzięki czemu zachowuje wszystkie mikro i makroelementy. Jest bogata w białko, błonnik pokarmowy i beta-glukan. Jest dobrym dodatkiem do dań, zup czy sałatek a także do farszów.
Kasza jęczmienna wiejska
Jest to pocięty na kawałki pęczak. Występuję w wersji grubej, średniej lub drobnej kaszy. Jest wykorzystywana głównie do polskiego krupniku le nadaję się też do zagęszczania innych zup. Można ją gotować na sypko do dań, sałatek czy farszu.
Kasza perłowa
Inaczej nazywana mazurską. Jest to kasza pozyskiwana z przecięcia pęczaku na drobne, średnie lub grube części i ich wypolerowanie. Idealnie nadaje się do gulaszów, sosów, zup czy farszów.
Kasze z owsa:
Kasza owsiana
Nie jest bardzo popularna. Wytwarzana jest z całego, niekruszonego ziarna owsa. Ziarno jest oczyszczone z łuski i delikatnie szlifowane. Jest mało przetworzona dzięki czemu zachowuje cenne składniki. Zawiera spore ilości białka i błonnika pokarmowego a także witaminy A, K i z grypy B. Jest też dobrym źródłem kwasu foliowego. Gotuję się dość długo. Sprawdza się jako dodatek do zup, kotletów czy farszów.
Jak widzimy kasz jest bardzo wiele rodzajów. Mamy szeroki wybór zarówno wśród bezglutenowych jak i zwykłych. Możemy wybrać odpowiedni kształt, wielkość czy konsystencję 🙂 Wszystkie kasze są bardzo zdrowe, sycące i są dużo lepszym rozwiązaniem niż tradycyjne ziemniaki, makaron czy ryż 🙂
